“Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (tiếng Anh: Trans-Pacific Partnership Agreement – viết tắt TPP) là một hiệp đinh/thỏa thuận thương mại tự do được ký kết giữa 12 nước vào ngày 4 tháng 2 năm 2016 tại Auckland, New Zealand sau 5 năm đàm phán với mục đích hội nhập các nền kinh tế thuộc khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Thỏa thuận ban đầu được các nước Brunei, Chile, New Zealand và Singapore ký vào ngày 3tháng 06, 2005 và có hiệu lực ngày 28 tháng 05, 2006. Sau đó, thêm 5 nước đàm phán để gia nhập, đó là các nước Australia, Malaysia, Peru, Hoa Kỳ, và Việt Nam. Ngày 14 tháng 11, 2010, ngày cuối cùng của Hội nghị thượng đỉnh APEC tại Nhật Bản, lãnh đạo của 9 nước (8 nước trên và Nhật Bản) đã tán thành lời đề nghị của tổng thống Obama về việc thiết lập mục tiêu của các cuộc đàm phán thuộc Hội nghị thượng đỉnh APEC năm 2011 diễn ra tại Hoa Kỳ …”
Gia nhập TPP có giúp cho người Việt mua xe với giá rẻ ?
Khi Việt Nam đạt được thoả thuận TPP (Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương) với điều khoản giảm thuế ở nhiều mặt hàng, trong đó có xe hơi, đã mang lại niềm phấn khởi cho nhiều người. Vậy liệu giá xe có thực sự giảm sau khi TPP về Ô tô có hiệu lực ? Sở hữu một chiếc xe hơi với giá cả phải chăng là ước mơ của nhiều người Việt. Mặc dù trong nước đã có các nhà máy lắp ráp linh kiện chính hãng với mức giá khá hấp dẫn song tâm lý chung của đại đa số người Việt là xe nhập khẩu nguyên chiếc có chất lượng tốt hơn sản phẩm lắp ráp trong nước.
Xe hơi Việt Nam – đủ thứ thuế, phí
Câu chuyện về các loại thuế nhập khẩu từ lâu đã là một chủ đề sôi nổi mỗi khi nhắc đến xe hơi. Bị bủa vây bởi 3 thứ thuế và 7 loại phí, xe hơi lưu thông trên đường phố Việt Nam không chỉ nặng về trọng lượng mà cả ngân sách mua sắm.
Về thuế, hàng rào đầu tiên là thuế nhập khẩu (NK) chiếm 82%, tiếp theo là thuế tiêu thụ đặc biệt (TTDB) 50% với xe dưới 5 chỗ (30% với xe trên 5 chỗ) và “ải” cuối cùng là thuế Giá trị gia tăng (GTGT) 10%.
TPP có giúp xe Fortuner nhập khẩu về Việt Nam với giá rẻ ?
Với cách tính thuế lũy tiến như hiện nay, nếu mua một chiếc xe Toyota Fortuner nhập khẩu với giá 35.000 usd tại thị trường nước ngoài, thì thuế NK sẽ là 35000*82%=28.700 usd, thuế TTDB = (Giá xe + NK)*30%=19.110 usd, và thuế GTGT = (Giá xe + NK + TTDB)*10%=8.281 usd. Tổng giá trị sau khi cộng các loại thuế là 91.091 usd – gần gấp 3 lần giá xuất xưởng.
Và để xe lăn bánh trên đường thì chủ xe phải chịu trên dưới 7 thứ phí: lệ phí trước bạ, đăng ký biển số, lệ phí đăng kiểm, bảo hiểm trách nhiệm dân sự, xăng dầu, quỹ bình ổn, bảo trì đường bộ.
TPP có ảnh hưởng gì đến thuế nhập khẩu xe
TPP – Hiệp định đối tác xuyên thái Bình Dương – với sự quan tâm chủ yếu dành cho các điều khoản miễn thuế nhập khẩu một số mặt hàng, trong đó có xe hơi, để thúc đẩy tỷ lệ sản xuất nội khối. Theo lộ trình, mức thuế xuất khẩu hiện tại đánh vào xe hơi là 82% sẽ được giảm dần theo từng năm cho đến 0% vào năm 2018.
Nhìn vào cách tính thuế với 3 lớp hiện nay, dù việc giảm thuế nhập khẩu xe hơi là không tránh khỏi nhưng những nhà quản lý có thể tăng mức thuế tiêu thụ đặc biệt lên và do đó sẽ gián tiếp điều chỉnh giá xe về mức gần với hiện tại. Những chiếc xe hơi với giá cao ngất ngưởng sẽ không có cơ hội “chạm đất”.
Thỏa thuận TPP có đảm bảo việc giảm giá xe hơi
Từ những thông tin thu thập được, có thể nhận định rằng TPP khó mà tác động sâu sắc đến giá xe hơi nhập khẩu nguyên chiếc vào thị trường Việt Nam như được kì vọng, khi mà các nước thành viên không bị ràng buộc về các loại thuế nội địa.
Có nhiều ý kiến trái chiều về vấn đề các loại thuế nhắm vào xe hơi. Có người ủng hộ việc đánh thuế cao vào xe hơi để hạn chế số lượng xe hơi lưu thông trong điều kiện hạ tầng giao thông ở các thành phố lớn ở Việt Nam chưa được cải thiện triệt để, nạn kẹt xe vẫn còn là vấn nạn chưa thể xóa bỏ. Nếu ủng hộ quan điểm này, có thể thấy hạ tầng được nâng cấp chứ không phải TPP mới là một trong những điều kiện để có người Việt chạm tay vào những chiếc xe hơi nhập khẩu giá rẻ.
Kết luận
Được sở hữu những chiếc xe có giá cả phải chăng sau nhiều năm bị áp thuế cao là ước mơ chính đáng của nhiều người, và TPP một lần nữa thổi bùng lên mong muốn đó. Song với những ràng buộc chưa chặt về các mức thuế, đặc biệt là với xe hơi, TPP có lẽ chưa phải là “cơn mưa” giải tỏa cơn “khát xe hơi” ở Việt Nam.
